27 Eylül 2015 Pazar

Pulaneğ - Kop - Bulanık 1915 Ermeni Nüfusu

Bulanik'in coğrafi karakteristikleri ;Bilican Dağı, Murat Nehri (Ermenice Aradzani) Heftrenk Çayı ve Haçlı  (Ermenice Xaçan Lic) Gölüdür.Bulanik Muş şehri ile Ağrı karayolu üzerinde kurulu olup Muş merkezine uzaklığı 105 km. Ağrı'ya, 155 km uzaklıktadır. Bulanik merkezine en yakın yerlesim yeri Malazgirt olup 25 km mesafelidir ayrıca Bulanik'in; güney batısında Varto ile Muş yolu itibarıyla ulaşım kaydederek yaklaşık 160 km uzaklıkta sınır oluşturmakta, Korkut merkezine ise aynı güzergah üzerinden ulaşım sağlanmakta olup yaklaşık mesafe 70 km dir. Hasköy'ye uzaklıgi ise 85 km dir. Bulanik'in doğusunda Malazgirt, batısında Varto, kuzeyinde Hınıs, güneyinde ise Ahlat yerlesimleri yer almaktadır.
Ismi Turkçeye çevrilmeden once Ermenice Pulaneğ Kop veya Gop olan Bulanik ,bugun Mus ili sinirilari içinde yer almakta. 
Bulanik Orta çagda Daron Prensligine bagli bir yerlesim birimiydi eski bir geçmisi olan Bulanik'da nufusun çogunlugunu Ermeniler olusturuyordu .Ermeni Soykirimindan sonra Bulanik'a 1926-1932 yillari arasinda Kafkas muhacirleri yerlestirilmistir bu tarihten sonra 1950 'li yillarda Artvin'den, Bulanik'a tekrar goçmenler yerlestirilmistir.
1.299 nufuslu Şeyh Hamza koyu sakinleri Çerkezlerin ve bolgede meskun olan Jibran asiretine mensup Kurdler'in saldirisina ugradi bu katliamlardan sadece 14 kisi kurtulabilmisti.1.312 nufuslu Karaghel koyu Ermenileri Firat nehri'nin dogu bolgesine kaçmaya basladilar, onlari silahli 30 genç savunuyordu grubun basinda Kevork Khelghatian vardi,koyluler ve direnisçiler nehri geçmeye vakit bulamadan 14 gun boyunca Kurd asiretlerine karsi kendilerini savundular ,nehirin diger tarafina geçmeyi basarmalarina az kalmisken, koyun postu altina saklanmis baska bir grubun saldirisina ugradilar.Khoşkaldi koyu ise Musa Kasim Beg'e bagli Kurdler'in, Jibran asireti lideri Haydar ve yagmaciligi ile meshur Jendi'ye bagli adamlarin saldirisina ugradi, bes yasindan buyuk tum erkek çocuklari oldurdukten, sonra kadinlarida oldurduler.
60 haneli Kerolan koyu Ermenileri bolgedeki Kurd Şeyhleri tarafindan oldurulduler, katliamdan kurtulan bazi kizlari ve kadinlari Liz taraflarina goturduler.Adğon,Prkaşen,Goğag,Akrag ve Moullakend koyu Ermenileri'nin bir kismi 10 Mayis 1915 tarihinde Şeyh Hazret ve Musa Beg'e bagli adamlar tarafindan bulunduklari yerde katledilmislerdi.
Bulanik ve ona bagli 30 farkli merkezde 25.053 Ermeni yasamaktaydi, bolgede Ermenilere ait 29 Kilise ile 3 Manastir bulunmaktaydi 15 okulun bulundugu Bulanik ta bu okullara  527 ogrenci devam ediyordu.


Bulanik'a bagli koylerin 1915 yilindan onceki nufusu.
Gop/Pulaneğ / Bulanik:5.000 Ermeni
Yonceli:1.560 Ermeni
Şeyh Hamza/Hemzeşeyh :1.299 Ermeni
Kharaba -XirabeŞehir:572 Ermeni
Mirabar - Milbahar :472 Ermeni
Şeyh Yakub:1.2000 Ermeni
Plur:182 Ermeni
Odntchur - Odumçor :1.295 Ermeni
Teğut1.168 Ermeni
Latar - Leter :700 Ermeni
Yegmal:20 hane Ermeni
Kekerlu - Kekeli :1.306 Ermeni
Haçlu Xaçli :39 Ermeni
Şirvan Şeyh:1.300Ermeni
Maltlu:195 hane  Ermeni
Liz:1.499 Ermeni
Abri:203 Ermeni
Khoşkaldi -Xoşgeldi
:1.018 Ermeni
Adğon:754 Ermeni
Prkaşen:517 Ermeni
Goğag:472 Ermeni
Akrag:267 Ermeni
Moullakend:200 Ermeni
Pionk:457 Ermeni
Karaghel:1.312 Ermeni


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder